Celem badania opisanego w artykule jest oszacowanie poziomu bezrobocia biernego w Polsce. Estymacji podlegała liczba osób biernie bezrobotnych oraz ich udział wśród osób zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy. Szacunki przeprowadzono na podstawie danych jednostkowych z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności za lata 2010–2018. Zastosowano podejście kalibracyjne z uwzględnieniem zmiennych pomocniczych dotyczących bezrobocia rejestrowanego. Otrzymane wyniki wskazują, że znaczna część osób zarejestrowanych jako bezrobotne charakteryzuje się biernością zawodową. W badanym okresie odsetek biernie bezrobotnych wynosił od 29,8% do 53,3%, przy czym od 2014 r. widoczny jest trend rosnący tego wskaźnika. Zaobserwowano także zróżnicowanie poziomu bezrobocia biernego ze względu na najważniejsze cechy demograficzne, tj. płeć, wiek i poziom wykształcenia. Największe różnice występują w przypadku płci – kobiety zarejestrowane jako bezrobotne znacznie częściej niż mężczyźni cechują się biernością zawodową.
bezrobocie bierne, bezrobocie rejestrowane, Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności, podejście kalibracyjne
E24, C13
Bruch, C., Münnich, R., Zins, S. (2011). Variance estimation for complex surveys. Pobrane z: https://www.uni-trier.de/fileadmin/fb4/projekte/SurveyStatisticsNet/Ameli_Delivrables/AMELI-WP3-D3.1-20110514.pdf.
Czapiński, J., Panek, T. (2013). Wykluczenie społeczne. Contemporary Economics, 7, 342–375. DOI: 10.5709/ce.1897-9254.115.
Deville, J.-C., Särndal, C.-E. (1992). Calibration Estimators in Survey Sampling. Journal of the American Statistical Association, 87(418), 376–382. DOI: 10.1080/01621459.1992.10475217.
Efron, B. (1979). Bootstrap Methods: Another Look at the Jackknife. The Annals of Statistics, 7(1), 1–26. DOI: 10.1214/aos/1176344552.
Góra, M., Socha, M. W., Sztanderska, U. (1995). Analiza polskiego rynku pracy w latach 1990–1994: Kierunki zmian i rola polityk rynku pracy. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Góral, Z. (red.). (2011). Ustawa o Promocji Zatrudnienia i Instytucjach Rynku Pracy. Praktyczny Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
GUS. (2018a). Zeszyt metodologiczny. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2018b). Zeszyt metodologiczny. Statystyka rynku pracy i wynagrodzeń. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2019a). Aktywność Ekonomiczna Ludności Polski. IV kwartał 2018. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2019b). Bezrobocie rejestrowane. I–IV kwartał 2018 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2019c). Rynek pracy w 2017 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2019d). Wybrane aspekty rynku pracy w 2018 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Hryniewicka, A. (2011). Bezrobotni jako klienci pomocy społecznej. W: Bezrobocie i bezrobotni – pomoc społeczna – urzędy pracy: raport wstępny (s. 96–138). Warszawa: WRZOS.
Hussmanns, R., Mehran, F., Verma, V. (1992). Surveys of economically active population, employment, unemployment and underemployment: An ILO manual on concepts and methods. Genewa: International Labour Office.
Janukowicz, P. (2010). Bezrobocie rejestrowane a bezrobocie według BAEL. Polityka Społeczna, (1), 18–20.
Kaczorowski, P., Kubiak, P., Kwiatkowski, E., Pawlega, S., Uścińska, G. (2009). Nowoczesne systemy zabezpieczenia społecznego. W: E. Kryńska (red.), Flexicurity w Polsce: diagnoza i rekomendacje (s. 93–134). Warszawa: na zlecenie MPiPS Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Kolenikov, S. (2010). Resampling variance estimation for complex survey data. The Stata Journal, 10(2), 165–199. DOI: 10.1177/1536867X1001000201.
Kotowska, I. E., Strzelecki, Z. (1993). Bezrobocie z punktu widzenia gospodarstw domowych. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Kryńska, E. (1993). Bezrobocie a segmentacja rynku pracy. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Kwiatkowski, E. (1992). Bezrobocie w Polsce w okresie transformacji: podstawowe tendencje i ich determinanty. Ekonomista, (3), 439–451.
Kwiatkowski, E. (2005). Bezrobocie: podstawy teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwiatkowski, E. (2013). Ekonomiczne aspekty zasiłków dla bezrobotnych. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Lewandowski, R. (2006). Znaczenie i rola urzędów pracy w polityce społecznej państwa w świetle polskich doświadczeń. Szczecin: „Pedagogium” Wydawnictwo OR TWP.
Popiołek, A. Piątkowska, M. (2013). Urzędy pracy bez ubezpieczenia zdrowotnego? Czy bezrobotnych ubędzie? Pobrane z: http://wyborcza.pl/1,76842,13859547,Urzedy-pracy-bez–ubezpieczenia-zdrowotnego-Czy-bezrobotnych.html.
Rao, J. N. K., Wu, C. F. J. (1988). Resampling Inference with Complex Survey Data. Journal of the American Statistical Association, 83(401), 231–241. DOI: 10.2307/2288945.
Rao, J. N. K., Wu, C. F. J., Yue, K. (1992). Some Recent Work on Resampling Methods for Complex Surveys. Survey Methodology, 18(2), 209–217.
Rzemek, M. (2014). Bezrobotni: ubezpieczenie zdrowotne bez rejestracji w urzędzie pracy. Pobrane z: http://www.rp.pl/artykul/1105056-Bezrobotni-ubezpieczenie-zdrowotne-bez-rejestracji w-urzedziepracy.html.
Särndal, C.-E., Lundström, S. (2005). Estimation in Surveys with Nonresponse. Chichester: John Wiley & Sons.
Staszewska, E. (2012). Środki prawne przeciwdziałania bezrobociu. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Szymkowiak, M. (2019). Podejście kalibracyjne w badaniach społeczno-ekonomicznych. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Topolska, K. (2014). Resort pracy ma pomysł na ubezpieczenie zdrowotne dla bezrobotnych. Pobrane z: http://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/793576,resort-pracy-ma-pomysl-na-ubezpieczenie-zdrowotne-dla-bezrobotnych.html.
Wilak, K. (2018). Estymacja bezrobocia pozornego i biernego z wykorzystaniem strukturalnych modeli szeregów czasowych (niepublikowana rozprawa doktorska). Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny.
Witkowski, J. (1994). Podstawowe cechy bezrobocia w Polsce w okresie transformacji. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Wojciechowska, R. (2006). Problem bezrobocia pozornego. W: J. Ostaszewski (red.), Bezrobocie w Polsce – diagnoza sytuacji, pożądane kierunki w ograniczaniu bezrobocia (s. 191–202). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Zgierska, A. (2017). 25 lat Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w Polsce – kamienie milowe i perspektywy rozwoju. Wiadomości Statystyczne, (12), 23–49. DOI: 10.5604/01.3001.0014.1089.
